Cây chè dây được biết đến như một loại dược liệu dân gian chữa đau dạ dày hiệu quả. Ngoài ra, cây chè dây còn có nhiều công dụng hữu ích khác cho sức khỏe mà không phải ai cũng biết. Dưới đây là những thông tin về cây chè dây mà bạn nên tham khảo.
Đặc điểm của cây chè dây
Contents
Một vài thông tin về tên gọi, đặc điểm nhận dạng và phân bố dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loài cây này.
1. Những tên gọi khác
Tên gọi quốc tế của cây chè dây là Ampelopsis cantoniensis, thuộc họ Nho trong loại thực vật hai lá mầm. Loài cây này còn có tên gọi khác như bạch liễm, khau rả, thau rả, điền bổ trà, hồng tuyết long, ngưu khiên tỵ…
2. Đặc điểm
Chè dây là loại cây thân leo, chiều cao của thân chỉ khoảng 1 mét, thân mềm và có tua cuốn. Thân mọc theo đốt, có màu hồng, trơn nhẵn. Lá được mọc từ các đốt của thân theo kiểu lá chét.
Hình ảnh cây chè dây tươi
Mỗi cành có lá màu xanh mọc đối xứng nhau, viền lá có răng cưa. Lá thường có kích thước khoảng 3 – 5 x 1 – 2 cm. Lá có hình elip với đầu nhọn. Lá khi được phơi khô có một lớp phấn trắng bám trên bề mặt giống như nấm mốc.
Hoa cũng được mọc từ đốt của thân thành từng cụm, hoa có màu trắng, kích thước rất nhỏ và thường nở vào tháng 6. Quả của cây chè dây chỉ nhỏ bằng đầu ngón tay và có màu đỏ.
3. Phân bố của cây chè dây
Trước kia chè dây thường mọc hoang dã ở các triền núi, đặc biệt là vùng núi phía Bắc như Cao Bằng, Lạng Sơn, Hà Giang, Tuyên Quang, Quảng Ninh… Tuy nhiên, ngày nay do loài cây này dần tuyệt chủng nên chúng được trồng theo quy hoạch tại một số địa phương ở vùng núi phía Bắc.
Ngoài ra, trên thế giới cũng ghi nhận cây chè dây xuất hiện nhiều ở Indonesia, Trung Quốc, Lào, Ấn Độ…
Dược tính và công dụng chính của chè dây
Chè dây được cho là bài thuốc chữa đau dạ dày hiệu quả. Tuy nhiên, từ phân tích về thành phần dược lý của loại cây này, chúng ta có thể thấy những công dụng mà loại cây này mang đến cho sức khỏe con người như:
- Theo đông y, chè dây có tính mát, vị đắng thiên ngoại nên có tác dụng diệt khuẩn, giảm đau và làm liền sẹo.
- Thành phần tanin, flavonoid là những chất chống oxy hóa mạnh. Chúng không chỉ có tác dụng diệt khuẩn, tiêu viêm mà còn ngăn cản sự hình thành các tế bào ác tính trong cơ thể. Ở những người bị viêm dạ dày do vi khuẩn Hp nếu kiên trì sử dụng chè dây thì chỉ sau một thời gian sẽ có hiệu quả cải thiện ro rệt.
- Trong loại cây này còn có hai thành phần quan trọng cho sự sống của cơ thể đó là Rhamnese và Glucase. Nhờ đó, giúp tăng cường sức đề kháng, nâng cao khả năng phòng chống dịch bệnh và nâng cao hệ thống miễn dịch dịch thể.
- Không chỉ tốt cho dạ dày mà các thành phần trong đó giúp hệ thống tiêu hóa làm việc hiệu quả hơn.
- Chè dây còn mang đến một số tác dụng khác như hỗ trợ chữa huyết áp cao, giúp cải thiện giấc ngủ, an thần, chữa viêm răng lợi, chữa mụn nhọt, điều trị viêm đại tràng…
Cây chè dây có công dụng chữa bệnh dạ dày rất hiệu quả
Cách dùng chè dây sao cho hiệu quả
Có nhiều bài thuốc về chè dây để chữa một số bệnh thường gặp. Dưới đây là một số cách đơn giản mà bạn có thể tham khảo:
Cách 1: Bài thuốc chữa đau dạ dày
Để chữa đau, viêm dạ dày hay viêm đại tràng, bạn có thể sử dụng nước chè dây để mang lại hiệu quả.
Cách thực hiện đơn giản như sau: Mỗi ngày, bạn lấy khoảng 40 – 50 gram chè dây đã được phơi khô hoặc sấy khô đem sắc lấy nước uống. Nếu không có thời gian, có thể hâm nước cũng được.
Với bài thuốc này, bạn nên kiên trì thực hiện trong vòng 30 ngày sẽ cảm nhận được hiệu quả rõ rệt.
Dùng chè dây khô hoặc tươi nấu nước uống để chữa bệnh dạ dày
Cách 2: Bài thuốc chữa đau nhức xương khớp
Nhờ tác dụng giảm đau nên bạn có thể sử dụng dược liệu này để hỗ trợ điều trị bệnh đau nhức xương khớp như sau:
- Chọn những lá tươi loại bánh tẻ của chè dây, sau đó đem rửa thật sạch.
- Lấy vải bọc kín các lá này lại rồi hơ nóng. Tiếp đến, đắp lên vùng xương khớp bị đau nhức trong vòng 30 phút.
Thực hiện đều đặn cách này mỗi ngày 2 – 3 lần, sau một thời gian, bạn sẽ cảm thấy dễ chịu và các cơn đau giảm hẳn.
Cách 3: Phòng chống bệnh ký sinh trùng sốt rét
Nguyên liệu cần chuẩn bị cho một thang thuốc sắc như sau:
- Chè dây: 60 gram
- Rễ xoan: 12 gram
- Lá hồng bì: 60 gram
- Lá tía tô, lá đại bì, cây với: mỗi loại 12 gram
Cách thực hiện:
- Mang các nguyên liệu trên rửa cho thật sạch, sau đó dùng dao thái nhỏ rồi đem phơi dưới bóng râm.
- Khi đã khô thì cho vào nồi sắc thuốc có sẵn 400 ml. Đun đến khi sôi thi hạ nhỏ lửa và đun tiếp khoảng 15 phút để các dưỡng chất trong dược liệu ngấm vào nước.
- Gạn lấy phần nước thuốc và sử dụng hết trong ngày.
Những lưu ý khi dùng chè dây
Chè dây mặc dù có nhiều dược tính tốt cho sức khỏe, nhưng trong quá trình sử dụng cần lưu ý những vấn đề sau để đảm bảo an toàn và hiệu quả cao nhất:
- Không nên uống nước chè ngay sau khi ăn mà phải đợi ít nhất 25 – 30 phút sau mới được sử dụng.
- Mỗi người chỉ nên dùng tối đa 70 gram/ngày.
- Chỉ sử dụng nước sắc chè dây trong ngày, nếu để qua đêm thì chè có thể bị nhiễm khuẩn, gây ra nhiều độc tố ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dùng.
- Lá chè dây khi phơi khô có một lớp bụi trắng phủ ngoài rất khó phân biệt với nấm mốc. Vì thế, bạn nên biết cách bảo quản để tránh sử dụng loại chè bị hư hỏng.
- Chỉ nên sử dụng chè dây sạch, đảm bảo xuất xứ và nguồn gốc rõ ràng nhằm mang lại kết quả tốt nhất.
Như vậy, chúng ta vừa tìm hiểu về đặc điểm, công dụng, cách dùng chè dây và những lưu ý quan trọng khi sử dụng. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn trong việc lựa chọn bài thuốc dân gian hiệu quả mà an toàn.