Chắc hẳn bạn đã từng thưởng thức nước chè truyền thống của Việt Nam. Đó là loại đồ uống bình dân nhưng lại mang đến hương vị thân quen đến khó tả. Vậy những búp chè khô được làm từ đâu và quy trình sản xuất như thế nào? Hãy cùng khám phá với bài viết dưới đây!
Chè khô (Trà khô) là gì?
Contents
Chè khô là loại chè được chế biến từ những búp chè non, còn được gọi là chè xanh. Để có được một tách trà ngon, yếu tố quan trọng là lựa chọn nguyên liệu và kỹ thuật chế biến.
Đôi nét về cây chè xanh
- Chè xanh thuộc họ Chè (Theaceae), có tên khoa học là Camellia sinensis. Chè xanh còn được biết đến với tên gọi khác là trà xanh.
- Cây chè xanh phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là ở Châu Á như Nhật Bản, Triều Tiên, Trung Quốc.
- Ở Việt Nam, chè xanh được trồng nhiều ở Thái Nguyên, Tuyên Quang, Hà Giang, Phú Thọ, Lâm Đồng.
Đặc điểm của cây chè xanh
- Chiều cao của cây chè xanh thường khoảng 5-6m, có thể lên đến 10m.
- Thân và cành cây thường có màu nâu, nhưng cành non có màu xanh lục và lá mọc so le.
- Hoa chè xanh màu trắng, thơm nhẹ, mọc ở kẽ lá.
- Quả chè có dạng nang 3 ngăn nhưng thường chỉ có 1 hạt.
- Búp chè, bao gồm tôm và lá non, là bộ phận quan trọng để làm chè khô.
Thành phần hóa học
Khi thưởng thức 1 tách trà, chất chát của chè xanh là do chứa tới 20% tanin. Ngoài ra, chè còn chứa cafein giúp cơ thể luôn tỉnh táo sau khi uống. Chè xanh còn mang đến nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe như vitamin B1, B2, C, tiền vitamin A, L-theanine, tinh dầu, các nguyên tố vi lượng (fluor, kali), quercetin, flavonoid, tinh dầu, saponin triterpen, acid malic, xanthine, acid oxalic, theophylline, và nhiều chất khác.
Vậy uống nước chè khô có tác dụng gì?
Cơ Khí Đông Nam sẽ giới thiệu cho bạn các công dụng tuyệt vời của chè khô, cùng tìm hiểu nhé!
Chè xanh giúp lợi tiểu, giảm huyết áp
Uống nước chè xanh hàng ngày giúp lợi tiểu tốt hơn, thúc đẩy quá trình thận lọc và loại bỏ độc tố, cặn bã khỏi cơ thể. Điều này rất tốt cho những người bị sỏi thận và cao huyết áp.
Ngăn ngừa các bệnh tim mạch
Uống nước chè khô thường xuyên giúp ngăn ngừa và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Các hoạt chất trong chè xanh tăng cường độ đàn hồi của cơ tim, làm giảm lượng cholesterol trong máu. Caffein cũng có tác dụng mở huyết quản, giúp máu lưu thông dễ dàng hơn.
Giảm cân hiệu quả
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống chè xanh hàng ngày giúp giảm lượng mỡ thừa, làm giảm cân hiệu quả. Đây là lựa chọn tốt cho những phụ nữ muốn duy trì vóc dáng.
Ngăn ngừa sự oxy hóa, chống lão hóa
Chè xanh có công dụng chống lão hóa, giúp cơ thể luôn tràn đầy sinh lực, tươi mới, da dẻ đẹp, căng tràn. Trà xanh chứa các chất amino acid, saponin, và vitamin giúp ngăn ngừa sự oxy hóa trong cơ thể.
Chữa bệnh tiểu đường và gút
Chè xanh có chất catechin, polysaccharides, và polyphenol giúp làm giảm đường máu. Nó cũng ổn định đường máu và tăng hoạt tính của insulin, giúp ngăn ngừa biến chứng do bệnh tiểu đường. Chè xanh cũng giúp giảm triệu chứng viêm tấy và đau nhức cho người bệnh gút.
Một số công dụng khác của chè xanh
Chè xanh còn có nhiều công dụng khác như giúp xương khớp khỏe mạnh, cải thiện chức năng não bộ, phòng và chữa bệnh viêm nhiễm ngoài da, mẩn ngứa, chống ung thư, và chữa đau dạ dày.
Như vậy, chè khô có rất nhiều công dụng tuyệt vời trong việc cải thiện sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu về quy trình thu hoạch, chế biến chè xanh và cách uống chè khô một cách hiệu quả.
Thu hoạch và bảo quản chè
Cơ sở của biện pháp hái chè
Hái chè là một khâu kỹ thuật quan trọng, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây chè. Kỹ thuật hái chè giúp kích thích mầm nách phát triển thành cành và búp mới, đồng thời hạn chế sự sinh sản ra hoa đậu quả của cây chè. Cần lưu ý các yếu tố sau đây:
- Hái chè đúng kỹ thuật giúp tạo điều kiện tốt cho phát triển búp chè, đem lại sản lượng cao hơn.
- Búp chè bao gồm tôm chè và lá non, đóng vai trò quan trọng trong việc làm chè khô. Cứ trên một cành chè, hái 1 tôm 2 lá sẽ cho chất lượng chè tốt nhất.
Yêu cầu của biện pháp hái chè
- Hái chè phải đảm bảo sự sinh trưởng, năng suất, chất lượng tốt của chè.
- Hái chè có thể thực hiện bằng hai tay, kéo hái chè hoặc máy hái chè.
- Thực hiện định kỳ hái chè sau 7 đến 10 ngày.
Quy cách hái chè
Hái chè không phải lúc nào cũng giống nhau, phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, khí hậu, mùa và tình hình sinh trưởng. Cần tuân thủ quy cách như sau:
| Vụ chè (tháng) | Số lứa | Định kỳ (ngày) | Công thức hái | Mức độ hái |
|---|---|---|---|---|
| Vụ Xuân | 3 – 5 | 10 – 15 | (T + (2-3))/(C+ (1-2) | Nhẹ |
| Vụ Hè | 15 – 20 | 7 – 10 | (T + (2-3))/ (C+1) | Trung bình |
| Vụ Thu Đông | 3 – 4 | 10 – 20 | (T + (2-3))/C | Đau |
T: Tôm chè, C: Lá chè cá, 1, 2: Lá thật.
Quy trình sản xuất chè xanh
Sau khi hái chè, quy trình chế biến chè xanh rất quan trọng để đảm bảo chất lượng của sản phẩm. Dưới đây là quy trình chế biến chè xanh quy mô công nghiệp:
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
Lá chè và búp chè tươi sau khi thu hái phải được chế biến ngay để không mất chất lượng.
Bước 2: Làm héo chè sơ bộ
Lá chè được làm héo sơ bộ trong 4-8 giờ bằng cách rải đều lên các máng héo, đảo lá chè liên tục để chúng héo đồng đều và thoát hơi nước tốt.
Bước 3: Sao chè, diệt men
Sao chè và diệt men là giai đoạn quan trọng nhất để giữ lại các hoạt chất trong lá chè. Quá trình diệt men thường được thực hiện ở nhiệt độ 280-300 độ C trong khoảng 2-3 phút. Hàm lượng nước sau quá trình diệt men cần đạt khoảng 62-64% để màu nước chè sau này có màu xanh và chè không bị nát.
Bước 4: Vò chè bằng máy vò chè
Quá trình vò chè quyết định hình thức của mẻ chè khô. Lá chè sau khi sao và diệt men được vo bằng máy để chúng xoăn đều và không bị dập nát.
Bước 5: Sấy khô chè
Sau quá trình vò, chè được đưa vào giàn sấy để khô. Độ ẩm của chè sau khi sấy cần đạt từ 3-5% để đảm bảo chất lượng và mùi hương của chè. Sử dụng máy sấy chè nhiều khay để đảm bảo sự phân phối nhiệt đều và mùi thơm của chè.
Bước 6: Phân loại chè
Chè được phân loại sau quá trình sấy và để nguội. Quá trình này giúp kiểm tra chất lượng của chè.
Bước 7: Đóng gói và bảo quản chè
Sau quá trình phân loại, chè được đóng gói theo quy cách của nhà sản xuất, thường sử dụng máy hút chân không để đảm bảo chất lượng của sản phẩm.
Uống nước chè khô như thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất?
Để có hiệu quả tốt khi uống chè, bạn cần lưu ý các điểm sau:
- Nên bỏ nước đầu khi uống chè xanh.
- Tránh uống chè quá nóng.
- Không uống chè khi đói.
- Uống nước chè xanh sau ăn khoảng 30 phút.
- Tránh uống chè xanh trước khi đi ngủ.
- Không nên uống chè quá đặc để tránh sỏi thận.
- Không nhai hoặc nuốt lá chè xanh.
- Không nên uống chè cùng với thuốc.
Vậy là bạn đã tìm hiểu về chè khô, công dụng của nó, quy trình sản xuất và cách uống chè để đạt hiệu quả tốt nhất. Hãy tận hưởng những lợi ích mà chè mang lại cho sức khỏe của bạn.
Chè Búp Tân Cương là thương hiệu chè uy tín và chất lượng, hãy truy cập website để tìm hiểu thêm về sản phẩm chè của chúng tôi.