Việt Nam là quốc gia có hơn 34 triệu ha đất, trong đó có đến 3/4 diện tích là đất đồi núi feralit. Loại đất này phân bố rộng khắp Việt Nam với tới 41 tỉnh thành sở hữu. Vì thế, việc tận dụng loại đất này một cách hiệu quả và mang lại năng suất cao cho nền kinh tế trở thành mục tiêu của người dân. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về danh sách những loại cây thích hợp nhất trồng trên đất feralit, đang được nhiều gia đình và trang trại lựa chọn.
Đặc điểm của đất feralit mà nhà nông cần biết
Contents
Nhóm đất feralit, còn được gọi là nhóm đất đỏ vàng hay Ferralsols, là loại đất có màu đỏ đặc biệt hoặc lẫn đỏ, thường xuất hiện dưới tán rừng mưa nhiệt đới. Loại đất này phân bố chủ yếu ở Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, Tây Bắc và Bắc Trung Bộ. Đất feralit có tính chua, nhiều sét và nghèo mùn, trong đất có chứa nhiều sắt và nhôm. Tuy nhiên, loại đất này dễ bị rửa trôi, xói mòn và thoái hoá.
Đất feralit được coi là nguồn tài nguyên quý báu, là loại đất chủ đạo cho phát triển nông nghiệp và lâm nghiệp ở Việt Nam. Tuy nhiên, trong quá trình trồng trọt, cần phải cải tạo đất, giảm độ chua, hạn hán, xói mòn và rửa trôi đất.
Đất đồi feralit nên trồng cây gì?
Đất feralit vùng núi thấp
Loại đất feralit vùng núi thấp thích hợp nhất để trồng cây công nghiệp lâu năm với mục tiêu kinh tế cao, cũng như trồng cây ngắn ngày xen kẽ để tăng thu nhập thêm. Một số loại cây công nghiệp phổ biến trên đất feralit vùng đồi núi thấp có thể kể đến như:
-
Cây keo: Keo là một loại cây trồng phổ biến trên đất feralit vùng đồi núi thấp. Cây keo có khả năng sinh trưởng nhanh và mạnh, chống chịu tốt trong điều kiện khô hạn kéo dài, đặc biệt là trên đất feralit. Việc trồng cây keo còn giúp cải tạo đất đồi, chống xói mòn và mang lại hiệu quả kinh tế cao.
-
Cây cà phê: Cà phê là loại cây công nghiệp lâu năm đem lại giá trị kinh tế cao. Ở vùng Tây Nguyên, Đắk Lắk, cây cà phê đã trở thành cây chủ lực mang lại kinh tế cho người dân. Cây cà phê thích hợp trồng trên đất feralit do có bộ rễ lớn, chịu khô hạn tốt và có khả năng phát triển tốt trên đất đồi núi feralit. Ngoài cây cà phê, người dân cũng có thể trồng xen một số loại cây ngắn ngày như gừng, xả, quýt và cam để kiếm thêm thu nhập.
Đất feralit núi cao và đồi dốc
Ở những nơi có độ cao từ 900m trở lên, cường độ feralit giảm đi. Khi độ cao tăng, nhiệt độ giảm và độ ẩm tăng, tạo điều kiện tích lũy mùn. Đất mùn núi cao có tầng đất dày từ 0,6m đến 1,5m, thành phần cơ giới trung bình-nhẹ. Vì vậy, trên địa hình núi cao và đồi dốc, chúng ta nên trồng cây phòng hộ đầu nguồn hoặc những loại cây lấy gỗ to.
Một số loại cây phù hợp trồng trên đất feralit núi cao và đồi dốc bao gồm: dừa, bơ, hồi, quế, thông, phi lao, luồng và xoan. Những loại cây này có thân gỗ to, khỏe, tán lá rộng và phát triển mạnh. Bộ rễ của chúng cắm sâu xuống đất, giúp chống xói mòn và sạt lở đất, đồng thời có khả năng giữ nước tốt.
-
Cây luồng: Là loại cây thân gỗ lâu năm thích hợp với đất feralit núi cao. Cây luồng có khả năng sinh trưởng mạnh, tán lá to và bộ rễ cắm sâu xuống đất, chịu khô hạn và chống xói mòn đất tốt. Cây luồng ưa thời tiết nóng ẩm với nhiệt độ trung bình từ 22-26 độ C.
-
Cây xoan: Là loại cây dễ sống, sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh trên đất feralit núi cao. Cây xoan có tán cao, cành lá phát triển tốt, và thời gian khai thác ngắn hơn so với các loại cây khác.
-
Cây bơ: Ưu điểm của cây bơ là ưa đất tơi xốp, hút nước tốt. Ở đất feralit khu vực Tây Nguyên với độ cao trên 500m, trồng cây bơ cho năng suất cao, chất lượng tốt và có hương vị đậm đà hơn. Cây bơ đã trở thành đặc sản của vùng này.
Với những loại cây công nghiệp lâu năm như keo hay cafe, chúng ta nên trồng theo băng, mỗi băng chỉ trồng 1 đến 2 hàng cây với chiều rộng mỗi băng khoảng 6 đến 10m. Mật độ trồng cây không nên quá dày, chúng ta có thể trồng thêm những loại cây ngắn ngày để tăng thu nhập và hạn chế công việc làm vệ sinh cỏ dại.
Ngoài ra, chúng ta cũng có thể trồng cây ăn quả và cây ngắn ngày như quýt, cam, chanh, mía và xoài trên đất feralit. Những loại cây này có thể trồng ở nhiều loại đất từ phù sa, feralit đến thung lũng. Tuy nhiên, khi trồng những loại cây này trên đất feralit, cần đầu tư hệ thống tưới tiêu nước để đảm bảo cây được cung cấp đủ nước.